Κανόνες επιχειρηματικής συμπεριφοράς
Συμπεριφορά προς τους ξένους
Σε γενικές γραμμές οι Πορτογάλοι είναι πολύ φιλικοί και φιλόξενοι με τους ξένους. Είναι ειλικρινείς και εννοούν αυτό που λένε. Οι προσωπικές σχέσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές στην επιχειρηματική ζωή και πολύ συχνά είναι τόσο σημαντικές όσο τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που αφορούν. Σε γενικές γραμμές, οι Πορτογάλοι προτιμούν να συναλλάσσονται με εκείνους που μπορούν να εμπιστευθούν. Η εμπιστοσύνη αυτή είναι συνήθως αποτέλεσμα του χρόνου που έχουν αφιερωθεί στην οικοδόμηση μιας σχέσης. Η προσέγγιση των Πορτογαλικών επιχειρήσεων εν γένει βασίζεται στην ευελιξία, ενώ οι Πορτογάλοι επιδιώκουν μακροπρόθεσμες επιχειρηματικές σχέσεις και όχι μία μόνη συναλλαγή.
Οι Πορτογάλοι έχουν μεγάλο σεβασμό για τους αλλοδαπούς και ως εκ τούτου δέχονται ευχαρίστως και τις ιδέες τους. Σε δεκαετία του 70 κάθε τι που προέρχονταν από το εξωτερικό θεωρούνταν ως “νέο”, αλλά στις μέρες μας, οι Πορτογάλοι προτιμούν να αγοράσουν τα δικά τους προϊόντα, έστω και αν αυτά είναι συνήθως πιο ακριβά.
Εκπαίδευση και κατάρτιση
Γενική εκπαίδευση
Το Πορτογαλικό σύστημα εκπαίδευσης τηρεί τα γενικά πρότυπα, αλλά δεν είναι ακόμα τόσο προχωρημένο όπως εκείνο πολλών άλλων δυτικοευρωπαϊκών χωρών. Στο παρελθόν, ήταν ιδιαίτερα εμφανές το χαμηλό επίπεδο του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας σε σχέση με τα υπόλοιπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κάτι που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια κληρονομιά της μακράς απομόνωσης της Πορτογαλίας από την Ευρώπη και την καταστολή της περιόδου πριν από την επανάσταση του 1974. Στη δεκαετία του 1990, το ποσοστό αναλφαβητισμού στην Πορτογαλία ήταν περίπου στο 15% – οι σημαντικοί συνεισφέροντες σε αυτό το στατιστικό στοιχείο είναι οι ηλικιωμένοι. Ένα άλλο πρόβλημα ήταν τα χαμηλά ποσοστά εγγραφής στο σχολείο μετά την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές, όπου πολλά παιδιά άρχιζαν να δουλεύουν σε μικρή ηλικία. Το σύστημα έπασχε επίσης από τις απαρχαιωμένες εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό, κακοπληρωμένους καθηγητές, ακατάλληλα προγράμματα σπουδών και το χαμηλό ποσοστό των πανεπιστημιακών εγγραφών. Σήμερα, μια ικανότητα που αναπτύσσεται ραγδαία μεταξύ των Πορτογάλων είναι η εξοικείωση με την πληροφορική. Αν και το επίπεδο δεν είναι εφάμιλλο με αυτό στις Βόρειες χώρες της Δυτικής Ευρώπης, η Πορτογαλία έχει ένα αρκετά καλό προφίλ παιδείας πληροφορικής, ιδιαίτερα στη νεότερη γενιά. Για τα διευθυντικά στελέχη όλων των ηλικιακών ομάδων, μπορεί να αναμένεται ότι θα έχουν αναπτύξει δεξιότητες πληροφορικής, όπως η χρήση της τεχνολογίας των πληροφοριών η οποία εξαπλώνεται συνεχώς στις πορτογαλικές επιχειρήσεις.
Επιχειρηματική επικοινωνία
Δημιουργία επαφής
Μια ευγενική και σταθερή χειραψία με ένα χαμόγελο είναι ένας συνηθισμένος τρόπος χαιρετισμού προς τους Πορτογάλους συνεργάτες σας. Είναι θέμα ευγένειας να σφίξετε το χέρι με αυτούς που συναντάτε, ακόμα και αν έχετε συναντηθεί πολλές φορές στο παρελθόν. Όταν χαιρετάτε γυναίκες σε μια πρώτη συνάντηση θα πρέπει να κάνετε μία απαλή χειραψία, ενώ δεν είναι ασυνήθιστο ένα φιλί σε κάθε μάγουλο, υπό την προϋπόθεση ότι εκείνη κάνει τη σχετική κίνηση. Ένα απαλό αγκάλιασμα στην συνάντηση ή την αποχώρηση είναι αποδεκτό μόνο για τους επιχειρηματικούς εταίρους που γνωρίζουν καλά ο ένας τον άλλον.
Γενικά, στην Πορτογαλία η φυσική επαφή είναι πιο συχνή από ό, τι σε άλλες χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Οι άνθρωποι στέκονται πιο κοντά ο ένας στον άλλο κατά τη διάρκεια της συζήτησης και διατηρούν μεγαλύτερη επαφή με τα μάτια. Οι άνθρωποι συνήθως βάζουν το χέρι τους στο πάνω μέρος του βραχίονα των συναδέρφων ή φίλων τους, και περπατούν ως χειρονομία της ζεστασιάς και της εμπιστοσύνης. Είναι επίσης αποδεκτή η επαφή στον ώμο.
Κανόνες επιχειρηματικής συμπεριφοράς
Επιχειρηματικές συναντήσεις
Οι πορτογάλοι είναι πρόθυμοι να συζητήσουν πιθανές επιχειρηματικές συνεργασίες με ξένους. Οι εταιρείες από το εξωτερικό θεωρούνται πιο σύγχρονες και καινοτόμες, και ότι φέρνουν την πολύτιμη εμπειρία και τεχνογνωσία. Από την άλλη πλευρά, στην αρχή, δεν είναι πάντα εύκολο να έρθετε σε επαφή με τους ανθρώπους του απαιτούμενου επιπέδου στην ιεραρχία για τη διαπραγμάτευση. Η Πορτογαλική επιχείρηση είναι ιεραρχική και ο πιο υψηλόβαθμος παίρνει τις αποφάσεις. Η αρχική πρόκληση είναι να συνεργαστείτε με τους γραμματείς που προσπαθούν να φιλτράρουν τους επισκέπτες πριν τους φέρουν σε επαφή με κάποια ανώτερα τοποθετημένα στελέχη.
Το κτίσιμο ενός δικτύου συνεργατών είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία. Σε γενικές γραμμές, αναμένεται να επενδύσετε αρκετό χρόνο στην ανάπτυξη της σχέσης. Οι Πορτογάλοι προτιμούν συνήθως συναντήσεις πρόσωπο με πρόσωπο παρά γραπτή ή τηλεφωνική επικοινωνία, οι οποίες θεωρούνται ως απρόσωπες. Οι επιχειρηματικές σχέσεις χτίζονται με τους ανθρώπους όχι με επιχειρήσεις. Εάν μια εταιρεία αποφασίσει να αλλάξει τον αντιπρόσωπο της, η διαδικασία της οικοδόμησης της αμοιβαίας εμπιστοσύνης που μπορεί να χρειάστηκε αρκετά χρόνια για να χτιστεί, θα πρέπει να αρχίσει ξανά από την αρχή.